Oecumenische Basisgemeente Apeldoorn



Ontmoeting met engelen

Engelen

Kerstavond 2016

 

Welkom

Welkom allemaal op deze kerstavond, waar je ook vandaan komt, wie je ook bent. Welkom hier. Dat willen wij nu met jullie gaan zingen.

Zingen: Ik wens jou vrede

Inleiding op de viering

Het thema van deze viering is in het kader van het jaarthema ontmoeting. Ontmoeting  met engelen. Engelen , beschermend, waarschuwend of strijdend. Vaak vluchtig of vliegend , ongrijpbaar.
In deze kerstviering willen wij jullie de engelen laten zien aan de hand van het kerstverhaal. We beginnen met  mooie beelden van engelen in de kosmos.

Muziek: Angels - Enya

Engelen, hemelse helpers

Engelen zijn overal – we komen ze tegen in boeken, op schilderijen, in films, advertenties, uitdrukkingen en in de muziek zoals we net hoorden van Enya.Als kind,  opgegroeid in de RK traditie waren engelen vanzelfsprekend aanwezig, hier op mijn rechter schouder zat je beschermengel of engelbewaarder zoals wij het noemden.

Engel, het woord engel komt van het Griekse  Angelos en betekent Boodschapper.

In veel godsdiensten en menig levensleer duiken ze op als boodschappers of bemiddelaars van God. Niet alleen in het Christendom, maar ook in de Islam, de Joodse geheime leer – de Kabbala -   in de antroposofie van Rudolf Steiner en binnen vele spirituele kringen. Jodendom, Islam en Christendom hebben met elkaar gemeen dat ze uitgaan van één God, en van een driedelige kosmos die bestaat uit; de hemel , de aarde en de hel.
De wereld van de mensen bevindt zich tussen de hemel ( de wereld van god en de engelen) en de hel ( de wereld van duivels en demonen)
Hindoeïsme en het Boeddhisme, beiden ook grote wereldreligies, kennen ook hemelse wezens. Het Hindoeïsme kent de deva’s en de asoera’s.
Deva betekent stralend wezen en worden beschouwd als wezens zonder lichaam die bestaan uit een hoeveelheid licht of “verfijnde energie". Het Boeddhisme ontstond in India en nam het oude geloof in deva’s op in zijn ideeën over karma en wedergeboorte

Engelen in de oudheid.
In de oudere beschavingen rondom de klassieke bijbelse landen worden er al hemelse boodschappers genoemd. De eerst  beschreven hemelse boodschappers waren de agigi en karibu.
De karibu, die het lichaam van en dier hadden met een menselijk hoofd, bewaakte de ingangen van de tempels en huizen ( 720 v.Chr.).
Maar er zijn nog oudere wezens  die op engelen lijken, de Agigi - hemelse geesten - beschreven als zonen of dienaren van de goden in de tijd van het Soemerisch geloof, waarschijnlijk de eerste beschaving ter wereld.
Goddelijke gevleugelde wezens kwamen ook voor in het oude Egypte. In feite komen vleugels in de Egyptische symboliek overeen met hemelse bescherming. De god Horus werd vaak voorgesteld als een zonneschijf met vleugels, een symbool van bescherming in heel Egypte. En zijn moeder, de godin Isis werd ook dikwijls afgebeeld met beschermende vleugels.

Engelen in deze tijd.
De westerse opvatting van engelen heeft haar wortels in de joods – christelijke traditie. Het duurt drie hoofdstukken voordat in de bijbel de eerste engelen worden genoemd. Cherubs heten ze. Ze krijgen een vlammend zwaard om Adam en Eva buiten het paradijs te houden, weg van de boom van het leven, dat is alles.  De eerste engelen zijn dus een soort veiligheidsdienst. Ze staan op wacht. Ze doen wat ze moeten doen. Pas als je doorleest, ontdek je meer: ze hebben vleugels en spreiden die beschermend uit. Ze blijken bewakers die ook beschermen! Verderop in dit eerste boek komen we meer engelen tegen en worden ook de aartsengelen genoemd; Gabriël – Michaël - Rafaël en Uriël.

In het laatste boek van de bijbel, de Openbaring, neemt de rol van de engelen een wending. Niet alleen maar boodschappers zijn ze. Niet alleen maar de uitvoerders van de wil van God. Niet alleen maar beschermers. Ze strijden ook tegen het kwaad.
Engelen overbruggen de kloof tussen onze fysieke wereld en de kosmos of het universum. Ze zijn Goddelijke  boodschappers en bemiddelaars, ze brengen zijn / haar wensen over naar de mensheid, maar kunnen ons ook leiden, beschermen en leren.

Over de leeftijd, het geslacht en de aantallen engelen in het universum bestaat weinig zekerheid. Het zijn geestelijke wezens volgens de geleerden, zonder lichaam, dicht bij god, oneindig veel op de punt van een naald. Een hele hiërarchie. Hoe ze er zeker niet uitzien, is als die mollige peuters met vleugels. De engelen zijn geen putti of cherubijntjes zoals die in de renaissance en barok opduiken op schilderijen.

Verlangen naar spiritualiteit.
Veel mensen, of ze nu wel of niet in God geloven of een bepaalde kerk aanhangen, zijn overtuigd van het bestaan van engelen en een persoonlijke beschermengel die over hen waakt.
In onze huidige wereld die is gericht op natuurwetenschappelijk – technisch onderzoek en vooruitgang lijkt het erop dat engelen een nieuwe betekenis krijgen.
Steeds meer mensen raken betrokken bij een spirituele zoektocht, er is meer tussen hemel en aarde. De liefde van de engelen – die alle leerstellingen en dogma’s te boven gaat- kan ons helpen bij het zoeken naar een eigen geestelijke weg.We kunnen verbinding krijgen met een diepere bron van liefde en innerlijke vrede en een heldere kijk op onze plaats in het heelal.
Hans Stolp, pastor, auteur en helderziende is één van deze mensen. Hij had in zijn werk als pastor veel bijzondere ervaringen met kinderen en volwassenen op de rand van leven en dood. 
Door zijn groeiproces met vernieuwde inzichten ging hij zich steeds meer  toeleggen op het esoterische christendom. Hij maakt in zijn werk de oorspronkelijke spirituele of esoterische christelijke traditie toegankelijk voor een breed publiek.

Zwevend?
Bestaan engelen nu of gaat het alleen om beeldspraak?Het gemakkelijkste antwoord luidt: engelen zijn alleen beelden voor heilzame ervaringen, er beantwoordt geen andere werkelijkheid aan dan die ervaring. Of zijn het krachtvelden in mensen die door God geschapen zijn en dus toch een realiteit vertegenwoordigen? De discussie hierover is zo oud als de engelen zelf.
Indrukwekkend zijn de vele verhalen van mensen die in hun leven ervaringen hebben meegemaakt waarbij men duidelijk het gevoel had dat  er “iets of iemand was “die hen heeft geleid.
Anselm Grün – een Benedictijner monnik –  spreekt over engelen als  innerlijke krachten  of deugden die iemands leven kunnen verrijken.

Onze voorbereiding van deze viering begon met een lezing van Hans Stolp over de aartsengel  Michaël. Het was boeiend en inspirerend om van hem meer te horen over deze engel. Er is oneindig veel meer te vertellen over engelen, mijn inleiding is slecht een verkenning.
Voor velen geen  “zwevend”  verhaal die engelen!Engelen,  de hemelse helpers, die voor mij van kinds af aan zo vanzelfsprekend waren en nog altijd zijn.

Engelen in het kerstverhaal.
In de bijbel zijn engelen vaak boodschappers van een nieuw begin. Een begin dat niet zomaar voor de hand lag. Ook in de verhalen over Jezus’ geboorte zijn ze nadrukkelijk aanwezig.  En dat laten we zien en horen  tijdens deze Kerstviering.

Bronnen: Oecumenisch maandblad Open Deur 2014.
Christine Astell; Engelen ontdekken.  Flora Macallan; Engelen.
Ambika Wauters; Het Engelencalendarium en Publicaties van Hans Stolp.

Zingen: Engelenzang

Annunciatie - Wees gegroet Maria

Wees gegroet Maria.
Het is een engel,  de engel Gabriël , die Maria aankondigt dat ze zwanger zal worden en een zoon zal baren. Jezus zal hij heten en “ Zoon van de allerhoogste ” zal hij genoemd worden. Een engel, een bode die zomaar binnenvalt, met een onverwachte ongelooflijke boodschap. Wees niet bang Maria. Durf “ja” te zeggen op wat er in jou groeit. 
Jozef, Maria’s verloofde, overweegt van haar te scheiden als ze zwanger blijkt van een hem onbekende verwekker. Een zeer menselijke overweging. Maria krijgt een kind van een ander. Het is een engel die Jozef het vertrouwen teruggeeft.

Zingen : Magnificat Taizé

Lezing: Lukas 2: 1-7 - geboorte van Jezus

Zingen: Kind ons geboren

Boodschap aan de herders

Niet ver daar vandaan brachten herders de nacht door in het veld, ze hielden de wacht bij hun kudde. Opeens stond er een engel van de Heer bij hen en werden ze omgeven door een stralend licht. Ze schrokken hevig.
De engel zei tegen hen: “wees niet bang, want ik kom jullie goed nieuws brengen. Vandaag is in de stad van David jullie redder geboren, hij is de Messias. Jullie zullen een pasgeboren kind vinden, in doeken gewikkeld in een voederbak”.
En plotseling voegde zich bij de engel een  groot hemels koor: Eer aan God in den hoge en vrede op aarde voor alle mensen.

Zingen: Gloria - Ere zij God in den hoge Taizé – J. Berthier

Waarschuwing aan Jozef om te vluchten

Na de geboorte van Jezus moet de familie vluchten. Koning Herodes is bang van zijn troon te worden gestoten door de nieuwe koning en stelt alles in het werk om hem te doden.
Het is een engel die Jozef ingeeft te vluchten. Door de hemelse bode neemt Jozef de waarschuwing serieus en vlucht met moeder en kind naar Egypte.

Stilte

Je bent een engel

In de bijbel zijn engelen altijd boodschappers van een nieuw begin. Een begin dat niet zomaar voor de hand lag. Dat is nog zo. Soms kruisen mensen je pad, die je – als je ervoor open staat en goed kijkt – iets nieuws wijzen. Maar ook een liefdevolle blik, een helpende hand, of een glimlach. Zomaar, onverwachts.

Dit is een citaat uit het verhaal van een justitie predikante

Die avond werd Fokje steeds zieker. Ik was bang dat ze diezelfde nacht nog zou overlijden en daarom vroeg ik haar of er toch niet iemand was die ik moest waarschuwen. Wil je nog iemand zien van voeger ? Zal ik je ouders bellen? Nee, er was niemand. Of.. ja toch. Er was in Utrecht een broodjeswinkel. Daar werkte een meisje. Ze kon niet meer op de naam komen. Dat meisje, haar zou ze nog wel eens willen zien.

De volgende ochtend belde ik het meisje uit de broodjeswinkel, mijzelf voor gek verklarend. Waarschijnlijk wist ze niet eens wie Fokje was. Natuurlijk was dat contact voor Fokje veel belangrijker geweest dan voor dat meisje achter de toonbank. Na enig aarzelen besloot ik te bellen. Uit pure boosheid en onmacht omdat Fokje alleen lag dood te gaan. Ik kreeg een meisje aan de telefoon van nog maar 22 jaar. Ik vertelde haar van Fokje en dat zij gevraagd had naar het meisje van de broodjes winkel.
Wist ze misschien wie Fokje was?
Ze wist het! Ach, is ze zo ziek? En heeft ze naar mij gevraagd?
Ja ik ken haar wel, als ze in de winkel kwam maakten we altijd een praatje. Nou dan ga ik maar. Ze kwam direct naar het ziekenhuis en bracht de laatste moeilijke uren bij Fokje door.
En wat ik eerst voorzichtig hoopte, weet ik nu zeker: engelen bestaan!

Zingen: Als een arm om je heen Elly Schalk/Fred Tuinder/Wim Brinkman

Collecte - geven en nemen

Het doel van de collecte is voor de vele vrijwilligers van de Kap. De Kap is een stichting voor informele zorg en biedt hulp en ondersteuning in de thuissituatie.Ruim 500 vrijwilligers van de Kap zetten zich dag en nacht  in voor mensen die het alleen niet meer redden. Werk dat van onschatbare waarde is voor de  Apeldoornse  samenleving. Werk dat ook vaak onzichtbaar blijft! Twee keer per jaar wordt er een uitje of informele bijeenkomst georganiseerd  voor deze vrijwilligers. Voor deze “engelen” is de collecte bestemd. eer informatie van de Kap ligt op de informatie tafel. Maar wij geven jullie ook iets terug, een klein zeepje in de vorm van een hartje. Hartewarmte kunnen we allemaal gebruiken!    

Mededelingen

Gebed:

Maak mijn ziel doorlaatbaar, bid ik U
laat verdriet in mij tot winst worden,
Zodat ik meer begrijp en meer verdraag.
Laat inzicht in mij rijpen,
Laat mij innerlijk tot rust komen,
Zodat ik in stilte,
De nabijheid van mijn engel voelen en ervaren kan.

Zingen: Zegenbede m. Frits Feldbrugge

Engelen

Wij nodigen jullie allen uit om na de viering te genieten van kerstbrood en een warme drank.

Muziek: ‘Angels’ - Enya (YouTube)
CD ‘Emotions’ - Frits Feldbrugge
Bron: ‘Open Deur’ magazine - Kerst 2014, thema Engelen


Home

Indien u op de hoogte wil blijven van de activiteiten van onze oecumenische basisgemeente kunt u zich abonneren op onze digitale nieuwsbrief.
Stuurt u dan een e-mail naar: info@oecumenische-basisgemeente-apeldoorn.nl

Bijgewerkt:16 januari 2017