Gitaarmuziek (CD) - Julian Bream en John Williams
Welkom en mededelingen
Lied: Ruimte waar het licht kan komen
Gedicht van Hans Andreus - Of hoe dat heet
Of hoe dat heet
Gelukkig dat
het licht bestaat
en dat het met
me doet en praat
en dat ik weet
dat ik er vandaan
kom, van het licht
of hoe dat heet.
Ontsteken van ons gezamenlijk licht
Lied: Licht dat ons aanstoot in de morgen
Uit het evangelie van Johannes
“Jezus richtte zich op en vroeg haar: ‘Waar zijn ze? Heeft niemand u veroor-deeld?’ ‘Niemand, heer, ‘zei ze. ‘Ik veroordeel u ook niet, ‘zei Jezus. ‘Ga naar huis, en zondig vanaf nu niet meer.’ Jezus nam opnieuw het woord. Hij zei: ‘Ik ben het licht voor de wereld. Wie mij volgt loopt nooit meer in de duisternis, maar heeft licht dat leven geeft.’
In het voorbijgaan zag Jezus iemand die al vanaf zijn geboorte blind was. Zijn leerlingen vroegen: ‘Rabbi, hoe komt het dat hij blind was toen hij geboren werd? Heeft hij zelf gezondigd of zijn ouders?’ ‘Hij niet en zijn ouders ook niet, ‘was het antwoord van Jezus, ‘maar Gods werk moet door hem zichtbaar worden. Zolang het dag is, moeten we het werk doen van hem die mij gezonden heeft; straks komt de nacht en dan kan niemand iets doen. Zolang ik in de wereld ben, ben ik het licht voor de wereld.’
Na deze woorden spuwde hij op de grond. Met het speeksel maakte hij wat modder, hij streek die op de ogen van de blinde en zei tegen hem: ‘Ga naar het badhuis van Siloam en was u daar.
Lied: Dat verlangen dat maar blijft.
EEN VERHAAL naar aanleiding van het lied, uit: het Boek “Het Numineuze”door Tjeu van de Berk.
Dat verlangen dat maar blijft. Het is een lied over stilte. Het laatste couplet zingt over de verten die in ons zijn……
'Ik herinner mij een avond, dat ik na het eten nog even de tuin in mocht en onder de meidoorn zat met mijn rug tegen de stam en mijn knieën opgetrokken: het was tussen licht en donker, alle ge-luiden stierven weg, en tussen de kale takken rees kalm de zil-veren maan. En opeens was het of de tijd, het ogenblik, van me afviel (ik kan niet goed uitdrukken wat er precies gebeurde) Ik werd opgeheven tot een geheel andere wijze van bestaan; het was of ik ijler werd. Ik bevond me in een soort leegte, een vacu-um, maar ook een ervaring van puur aanwezig zijn. Er was niets en toch was alles oneindig veel groter en wijder, zo wijd dat ik alles van die avond om mij heen vulde, en dat ook de avond zelf en de dingen die er in stonden één met me werden, en dat ik 'al-les' begreep. Ik weet niet hoe lang ik daar gezeten heb..., maar ineens riep iemand : “Kom je naar binnen?’
Ik herinner me dat ik een beetje wezenloos naar bed ging, ver-doofd door het wonderbaarlijke. Er was iets in me veranderd, voor altijd. Ik kan het niet beter uitleggen. Het was of ik opnieuw geboren was.
Later zijn die momenten nog teruggekomen. Ik liep dan langs het kanaal. Ik moest dan gewoon even stil staan op een brug en over het water kijken naar de jagende lucht of gewoonweg naar niets. En dan was het er weer: een innig gevoel van verbondenheid met dat niets, dat ook alles is, maar anders, inzicht in het bestaan en een helder inzicht in het wezenlijke.”
Lied: Dat verlangen dat maar blijft
Een verhaal over mysterieus licht
Stilte is nodig om goed te zien, goed te kijken.
Stilte als innerlijke rust, waarbij je niet afgeleid wordt door van alles en nog wat,
met een concentratie op wat je wilt zien. Wat zie ik eigenlijk? Het geziene op me laten inwerken...
Ik las enige tijd geleden een interview met performance kunstenaar Marina Abramovic.
Zij heeft een stilte-performance uitgevoerd in het Guggenheim museum.
Daarbij heeft ze een gehele dag in volledige stilte op een stoel gezeten met volle concentratie.
Gasten konden voor haar plaatsnemen en een koptelefoon opdoen om niet door andere geluiden afgeleid
te worden. Zij keken Marina recht in de ogen . Volgens haar kwam daardoor een speciale energie vrij.
Een energie die emoties opriep ; er werd iets van binnen geraakt en ervaren.
Deze non-verbale ervaring van stilte werkte zeer intens.
Gedicht van Hans Andreus - "Holte van licht"
Tegen het lege praten.
Holte van licht
Essentie die
het stralend gebrek
aan vorm en omtrek
blijft verhullen
voor ogen die willen
zien en niet kunnen.
Maar ik praat met mijn mond en
handen en hele
lijf er op in
totdat het spreekt,
antwoord
er uit losbreekt.
Lied: Veel te laat heb ik jou lief gekregen
Stilte en licht in de schilderkunst - m.n. Mark Rothko
Veel van wat we zien en horen is vluchtig.
Je leest veel berichten; ziet veel mensen en beelden, maar gaat ook snel weer aan je voorbij.
Enkele dingen blijven iets langer hangen maar zijn na een paar uur ook wel weer naar de achtergrond verdwenen.
Je ziet iets pas echt goed als het je raakt, zowel in verwondering als in verbijstering. dat is dan stevig in je beeldarchief opgeslagen.
Een goed medium om te leren kijken zijn de creaties van de beeldende kunst.
Als ik naar een museum ga wil ik alles zien. Maar heb ik het dan ook goed gezien?
Het beste is om een werk dat je aanspreekt langer en beter te bekijken.. en dat later nog eens te doen.
Wat is het wat mij raakt ? en waarom ? Je komt dan meer in een soort dialoog met het werk waarbij je dat beeld
in relatie met jezelf beter leert kennen.
Het is zoals je een gedicht verscheidene keren moet herhalen om er dieper in door te dringen;
zoals je een gesprek in jezelf herhaalt om te weten wat er nu eigenlijk gezegd is;
zoals je tijdens het luisteren de tijd neemt en de rust om goed te horen wat er gezegd wordt.
Ik ben in de kunst gaan zoeken en het eerste wat ik vond was het licht. De stilte van het licht.
Hoe belangrijk is het licht . Hoe valt het licht op iets? Vanuit welke hoek zie ik het? Wat is het licht in het werk zelf?
Deze wijze van zien kun je ook overzetten hoe we naar iemand of een groep kijken.
Rembrandt was een meester van het licht. Hij schilderde licht om aan te geven waar het om gaat.
Dit wil ik zeggen; dit is belangrijk.
In de schilderkunst is een stroming ontstaan die ik verstilde werken wil noemen.
In de jaren ‘60 ontstond een beweging waarin men monochrome werken ging maken.
Een enkel vlak, wit / zwart / blauw/ of enkele lijnen en vlakken.
Het was een afscheid van oude visualiseringen. Een verlangen om tot nieuwe uitdrukkingen en vormen te komen.
Vergelijk het met de grote schoonmaak. Alles opruimen, wat kan weg? schoonmaken en verfrissen zodat je alles weer goed ziet.
Je kunt deze stilte als een uiterste beperking van de vorm beschrijven. Als een begin van een nieuwe werkelijkheid;
een wedergeboorte van nieuwe mogelijkheden. Hiervoor is een terugkeer naar de essentie nodig om te zien wat iets is
en te weten wat van belang is om mee verder te gaan.
Ik wil hierbij een persoon even in het licht zetten: Mark Rothko (1903 – 1970 ).
Deze Rus van geboorte woonde en werkte in de V.S.
Hij wilde basale emoties uitdrukken , zowel van iets tragisch als van een extase.
Een uitdrukking van een mystieke ervaring , van het ongekende.
Hij richtte zich daarbij op de ontvanger : Er moet iets overkomen anders is het niets.
Hij wilde de kijker een met innerlijk licht gevulde ruimte intrekken door de emotionele kracht van de kleur.
Die kleurvelden lijken te zweven, geven een horizon aan naar het ongrijpbare.
Geen duidelijke begrenzingen waarmee een tastend zien naar : wat komt er nog, wat is er nog verder, wordt gesuggereerd.
Rothko wilde geen uitleg geven van zijn werk : Hij zei: Je moet het zien en in je opnemen . Mijn kunst leeft en ademt!
In Houston Is een Rothko-kapel gebouwd. Een zeskantig gebouw waar je naar binnen kunt gaan en plaatsnemen op
een van de banken die staan opgesteld voor elk van de zes grote schilderijen die daar hangen.
In stilte ernaar kijken .. roept het iets in je op zoals bij de performance van Marina Abramovic.
De stilte van het licht ervaren op deze manier zoals je ook de stilte van een winterlandschap ervaart of het ochtend en avondlicht dat bij je binnenvalt.
Tot slot de stilte van het licht in het begin.
Op de eerste dag was de aarde woest en leeg.
Gd zweefde over de wateren en zei: Er moet licht zijn en het licht was goed !
Daarna ontstaat er een enorme activiteit ; een grandioze ontwikkeling van levensvormen ...
tot de 7e dag. Stop Rust Stilte
Zie in het licht wat er is en geniet ervan.
Jezus komt tevoorschijn en noemt zich het licht van de wereld.
Zie je wie ik ben, wat mijn boodschap is, wat ik jullie wil brengen ?
Dat het licht in ons , ons vrede mag geven en naar elkaar toe mag brengen
tot we komen in een wereld waar het goed leven is.
Bidden zonder woorden, bidden met wierook en we zingen: Laat onze woorden stijgen
Laat onze woorden stijgen
voor uw gezicht als wierook
zie in ons het verlangen
een mens te zijn van U.
Koor: Kom, adem ons open,
kom, adem ons open,
adem ons open.
Lied: De stilte zingt U toe
W.Barnard/C.Goudimel
Collecte voor Effata - opvang van dove kinderen in Guinee-Bissau
Gedicht van Erik van Ruysbeek - Kringloop
Beschijn mij dat ik besta
verlicht mij, dat uit de vormloosheid
mijn vormen doemeneven
tot in mezelf ik zink
en word het licht
dat mij deed worden
de oneindigheid
die aan mijn eindigheid
zich schonk.
Gitaarmuziek (CD) - Julian Bream en John Williams
|
