Welkom
Oefenen van enkele liederen
Zingen: Geef alle ruimte aan de liefde.
Inleiding
Wat we kunnen leren van het Keltisch Christendom. Dat staat voor op de liturgie van deze viering en Mangala, Aty en ik zijn tot de conclusie gekomen dat dat de liefde is voor de aarde, de kosmos en al wat leeft.
Wie waren de Kelten? De Kelten zijn geen apart volk. Kelten zijn mensen die een van de Keltische talen spreken, zoals Welsh, Gaelic of Iers.
Wat de naam betekent is niet helemaal duidelijk, het is waarschijnlijk afgeleid van Keltoi, dat zoiets betekent als verborgenen. Deze naam is aan de Keltisch sprekende stammen gegeven door de Grieken en duidt op het feit dat de Kelten niets op schrift stelden van hun kennis en geheimen. Ze waren dus in een bepaald opzicht verborgenen.
De oorsprong van de Kelten is onbekend. Men denkt dat ze uit het gebied rondom Oostenrijk en Zwitserland kwamen en dat zij zich vanaf circa 1200 voor Christus hebben verspreid over een zeer groot gebied van Midden- Europa tot in Ierland en tot ver in Turkije, Rusland, China en Noord Afrika.
Zij leefden allen met en in de natuur en vierden de feesten van de vier seizoenen. Ze kenden veel geheimen van de aarde, het water maar ook van de planten, bomen, de dieren en de sterren. Ze stonden bekend om hun grote astronomische kennis en waren hoog ontwikkeld in vrijwel elk opzicht. De Kelten gingen uit van de onsterfelijkheid van de ziel, ze geloofden onvoorwaardelijk in leven na de dood en reïncarnatie.
Het ontstaan van het Keltisch christendom. Zoals ik al zei, niets staat op papier, dus veel is onzeker.
In het boek Maria Magdalena de Lady van Glastonbury en Iona, van Danielle van Dijk, las ik dat volgens de legende Maria Magdalena en Jacobus de broer van Jezus, vrijwel direct na de dood van Jezus Christus zijn gevlucht voor de Romeinen en naar Glastonbury in Zuid Engeland zijn gegaan.
Zij zijn de eerste predikers van het oorspronkelijke Christendom geweest, dat later het Keltisch christendom wordt genoemd. Zij zullen ongetwijfeld het evangelie van Jezus en zijn woorden van liefde verspreid hebben.
In Zuid -Engeland woonden veel Kelten en de Leer van Jezus Christus "De levensweg van de liefde" viel daar in goede aarde. In Glastonbury staat het allereerste Kerkje der Christenheid, zoals inmiddels door de hele Christelijke wereld wordt erkend. De Vetusta Ecclesia.
De verspreiding van het Keltisch christendom naar het vaste land van Europa gebeurde onder andere door Willibrord en Sint Patrick. Willibrord leefde van 658 - 739 en trok op 32 jarige leeftijd naar Nederland.
In Utrecht laat hij op de plaats waar nu de Dom Kerk staat een kerk bouwen, gewijd aan Sint Maarten.
In Utrecht zijn aan bepaalde gebouwen versieringen aangebracht waaraan je duidelijk de invloeden van het Keltisch Christendom kunt zien. Bijvoorbeeld de vaan op de Domtoren: eikenbladeren op de buitenzijde van de Domtoren. En in De Bilt het Biltse Hoogkruis aande Utrechtseweg, waarop de zeven werken van Barmhartigheid te zien zijn.
Het Keltisch christendom lijkt van oorsprong sterk op het andere Christendom, zoals de Katharen dit nog kenden in de twaalfde en dertiende eeuw in Zuid-Frankrijk. Zij geloofden in de puurheid en de kennis van het hart: de liefde, gelijkwaardigheid tussen man en vrouw en in reïncarnatie.
Het gnostisch Christendom leek het te gaan winnen van het apostolische Christendom van Rome.
Aan de mensen in onze tijd is het gegeven om met al deze wijsheid en kennis aan de slag te gaan en te onderzoeken wat voor ons van belang is. We kunnen een nieuwe samenleving opbouwen met liefde als uitgangspunt en met spiritualiteit als een gegeven, dat in alle hoeken en gaten van de samenleving vrij mag zijn van spot en hoon. Zorg en liefde voor elkaar, voor de aarde, de dieren en de planten, dat is het nieuwe uitgangspunt.
In het Keltisch christendom zijn de 4 P's heel belangrijk, daarom leggen we dit in deze viering verder uit.
Presence: de aanwezigheid van de Eeuwige.
Poetry: de schoonheid van taal, beeld en klank, dit willen we jullie laten zien en horen.
Pelgrimage: de kern en de opbouw van het geloof wordt uitgelegd en we mogen er naar luisteren.
Penitenten: het weten van het eigen tekortschieten en daarvoor willen boeten krijgt een toelichting.
Muziek
Presence
De Aanwezigheid van de Eeuwige
In den beginne schiep God de Hemel en de Aarde. God schiep vanuit het niets. Bij elke scheppingsdaad zei God dat het goed was en bij de schepping van de mens zelfs zeer goed. God is aanwezig in heel zijn schepping. Alle schepselen dragen een zekere gelijkenis met God in zich, heel in het bijzonder de mens die geschapen is naar het beeld en de gelijkenis van God.
De God die de Keltische volken kennen is vooral de God die Drie-enig is, de God wiens diepste Wezen die van een drievoudige eenheid van personen is, drie personen die zijn verbonden in een eenheid van liefde. We hebben hier te maken met een diepe godservaring van mensen die door en door trinitarisch zijn zonder enig wijsgerig conflict hoe dat intellectueel moet worden uitgedrukt. Misschien is de legende van Sint Patrick die zich voorover buigt om de kleine klaver te plukken teneinde de Drie-eenheid te verklaren al met al van meer betekenis dan wij denken. Het is alsof hij tegen die vroege Ierse mensen zei: Jullie God is een God die Drie in Een is en dit is het natuurlijkste en toegankelijkste in de wereld
Wat mij aanspreekt in het Keltisch Christendom is het intens besef van de aanwezigheid van het goddelijke in alle dingen. Niet op een pantheïstische manier, maar het besef dat God zowel in de schepping als daar buiten te vinden is. De hele kosmos wordt beschouwd als openbaring van de goedheid het wonder en de creativiteit van God
In zijn zoeken en streven naar onder andere liefde, waarheid, goedheid en schoonheid wordt volgens mij in en door de mens de weerspiegeling zichtbaar van de oneindige volmaaktheid van de Drie-ene God. Maar ik vind het ook belangrijk om de beperktheid en de onvolmaaktheid in te zien van de beelden die wij ons vormen van God. Wij moeten de Eeuwige niet verwarren met onze menselijke voorstellingen want deze schieten altijd te kort in vergelijking met het mysterie van de Drie-ene God. Het meest volmaakt en het dichtstbij het kennen van God is het kennen van Jezus Christus de Zoon van God, de tweede persoon van de Goddelijke Drie-eenheid Hij zei: Ik en de Vader zijn een en wie mij heeft gezien heeft de Vader gezien. Maar zolang we op aarde zijn is ook dat kennen beperkt. Zoals Paulus schreef aan het einde van hoofdstuk 13 van zijn eerste brief aan de Korintiërs: Nu kijken we nog in een wazige spiegel als in raadselen maar straks staan wij oog in oog. Nu is mijn kennen nog beperkt maar straks zal ik volledig kennen zoals ik zelf gekend ben. Ons resten geloof, hoop en liefde deze drie maar de grootste daarvan is de liefde.
Zingen: Verborgen God
Poetry
In de poëzie komt de geaarde spiritualiteit van de Keltische christenen indringend naar voren. De wereld waarin de Kelten leefden verschilt sterk van de wereld waarin wij nu leven. Letterlijke vertalingen van Keltische poëzie roepen daarom minder herkenning op. In teksten van Andries Govaart voel je de aardse spiritualiteit in woorden die ons nu raken. Straks zingen we een lied met een tekst van Andries Govaart.
Maar eerst zingen we over de schoonheid van de schepping met de woorden van Marijke de Bruijne.
Zingen: O schepping, o schoonheid
Peregrinatio of Pilgrimage
Het latijnse woord peregrinatio betekent letterlijk in den vreemde reizen en verblijven. Wie aan een peregrinatio begon, koos in principe voor een reis zonder einde. Monniken uit Ierland, Schotland en Noord-Engeland liepen heel Europa door en zwierven over zee tot aan IJsland en misschien Noord-Amerika. In letterlijke zin was hun peregrinatio een veel ingrijpender onderneming dan het maken van een pelgrimsreis. Zich spiegelend aan Abram die door God geroepen werd op weg te gaan, lieten zij hun land, hun stam en hun familie achter en daarmee alle bescherming van de toenmalige samenleving.
In de Keltische beleving was het christelijk geloof een zaak van principieel onderweg zijn en blijven. Hun grootste schatten waren draagbaar: hun boeken. Het eigene van de peregrinatio was dus enerzijds het ingrijpende karakter in letterlijke zin en anderzijds het metaforisch element van de christen die altijd onderweg blijft. Voor Keltische christenen kon het ene niet los van het andere gedacht worden.
De peregrinatio is niet het zelfde als een bedevaart of pelgrimage. De peregrinatio is in principe een onderneming zonder terugkeer terwijl de bedevaart gericht is op het bezoeken van een heilige plaats om vervolgens terug te keren naar huis.
Velen van ons hebben een pelgrimstocht ondernomen. Een belangrijke verandering in het leven wordt soms gemarkeerd met een pelgrimage. Onderweg ontmoet je veel mensen, er ontstaat een band, je bent onderweg naar het zelfde doel. Daarna keert ieder terug naar zijn eigen huis. Je draagt de tocht met je mee, je bent erdoor veranderd. Later ontstaat soms de behoeft om opnieuw op weg te gaan. Hoe anders kan het gaan met de peregrinatio, je vertrekt maar het doel ken je nog niet. Zekerheden laat je achter. Je hebt mensen die een eind met je mee trekken maar hun doel ligt ergens anders. Je moet weer afscheid nemen. Soms deel je dezelfde inspiratiebronnen, bij voorbeeld: je hebt de zelfde boeken mee genomen. Vaak hebben reisgenoten echter andere bronnen. Deel je onderweg je bronnen met elkaar? Waar wil je op vertrouwen? Mensen trekken een eind met je mee, je hebt een klik, er ontstaat een band. Later kan blijken dat de richting van de tocht niet het zelfde is. Wat doe je dan? Verlaat je elkaar om ieder voor zich zijn eigen weg te vervolgen? Blijf je zo lang mogelijk bij elkaar? Kies je ervoor om afzonderlijk je weg te vervolgen omdat je geen concessies wilt doen. Je voelt dat je een andere weg moet gaan. Vragen die bij ieder van ons wel eens opkomen. Als deze viering een deel is van de weg die we samen gaan, wat zijn dan onze bronnen die we met ons meedragen?
De bijbel, de psalmen of is het misschien een boek van Rudolf Steiner of de poëzie van Rumi, de muziek van Bach of speelt het programma van een politieke partij een belangrijke rol?
We hoeven de vieringenlijst er maar om na te slaan, om te zien dat er heel veel bronnen voor inspiratie zijn.
We luisteren nu naar Never-ending raod, gezongen door Loreena Mckennit
Zoals de titel al zegt: een weg zonder einde: peregrinatio.
We luisteren naar Loreene Mckennitt, Never-ending Road (Amhrán Duit)
The road now leads onward
As far as can be
Winding lanes
And hedgerows in threes
By purple mountains
Round every bend
All roads lead to you
There is no journey's end
Here is my heart and I give it to you
Take me with you across this land
These are my dreams, so simple and few
Dreams we hold in the palm of our hands
Deep in the winter
Amidst falling snow
High in the air
Where the bells they all toll
And now all around me
I feel you still here
Such is the journey
No mystery to fear
Here is my heart and I give it to you
Take me with you across this land
These are my dreams, so simple so few
Dreams we hold in the palm of our hands
The road now leads onward
I know not where
I feel in my heart
That you will be there
Whenever a storm comes
Whatever our fears
The journey goes on
As your love ever nears
Here is my heart and I give it to you
Take me with you across this land
These are my dreams, so simple and few
Dreams we hold in the palm of our hands
Vertaling
De weg leidt nu voorwaarts
Zo ver als het maar kan
Bochtige lanen
En drie rijen heggen
Langs paarse bergen
En om elke bocht
Leiden alle wegen naar jou
Er komt geen eind aan deze reis
Hier is mijn hart en ik geef het aan jou
Neem me met je mee door dit land
Dit zijn mijn dromen, zo eenvoudig en bescheiden
Dromen die we bewaren in de palm van onze handen
Diep in de winter
Temidden van vallende sneeuw
Hoog in de lucht
Waar de klokken allemaal luiden
En nu overal om me heen
Voel ik je nog steeds hier
Zo is deze reis
Geen geheim om bang voor te zijn
Hier is mijn hart en ik geef het aan jou
Neem me met je mee door dit land
Dit zijn mijn dromen, zo eenvoudig en bescheiden
Dromen die we bewaren in de palm van onze handen
De weg leidt nu voorwaarts
En ik weet niet waarheen
Ik voel in mijn hart
Dat jij daar zult zijn
Wanneer er een storm opsteekt
Wat onze angsten ook zijn
De reis gaat voort
Terwijl jouw liefde steeds dichterbij komt
Hier is mijn hart en ik geef het aan jou
Neem me met je mee door dit land
Dit zijn mijn dromen, zo eenvoudig en bescheiden
Dromen die we bewaren in de palm van onze handen
Penitenten
Aan de Keltische kloosters danken we de boeteboeken, waarin exact de zonden en hun penitenties beschreven staan. ‘Wie een andere broeder een beker wijn met daarin een dode muis of wezel aanbiedt moet als boete drie dagen vasten.’ Flauwe geintjes en gepest zijn van alle tijden…
Maar misschien meer herkenbaar: ik weet dat ik fouten maak en dat ik dingen niet goed doe.
Daar heb ik soms korte of langere tijd last van, maar past het wel in mijn straatje om daarvoor boete te doen?
Gaat de volgende tekst misschien een nieuwe manier van boete doen?
Wie is er niet voor slechts een paar tientjes op en neer gevlogen naar een leuke stad in Europa? En wie speurt niet alle maatschappijen af voor de goedkoopste vlucht naar je bestemming? We vliegen met zijn allen steeds vaker, en vooral steeds goedkoper.
Steeds meer mensen nemen om die reden het heft in eigen hand, door voor een klein bedrag de CO2-uitstoot van hun eigen vlucht te compenseren. Dat blijkt uit een rondgang langs projecten die de compensatie van CO2 mogelijk maken.
Is CO2 compensatie een vorm van boete doen?
Collecte
We gaan van boete doen over naar de collecte. Een grote stap of een logisch vervolg?
Hoe dan ook, de collecte is bestemd voor de voor de Stadsakkers.
Mededelingen
Zingen: De aarde snakt naar adem
Zegenwens
Het ga je goed (Andries Govaart)
Moge wat op je weg komt
jou tot zegen zijn:
de vreugde van de ontmoeting,
de pijn van de ontbering,
de tijd van de verwachting,
het genot van de volheid,
de kaalte van het gemis.
Moge jouw leven anderen tot zegen zijn:
dat je ogen met mildheid kijken,
dat je handen open zijn en opbouwen,
dat je luistert tot in het zwijgen,
dat je woorden oprecht zijn
en dat je in hart en nieren bewogen bent
om de mens op je weg.
God zegene jouw weg,
moge jouw leven tot Gods eer zijn.
|
