Thema: Troost

Muziek bij aanvang- Tomorrow’s song- Lavinia Meijer

Welkom vandaag in deze viering met als thema troost/ vertroosting. De vraag is: Wat biedt jou troost als het erom spant…

Laten we beginnen met hoop, het aansteken van de kaars.. om stralen van licht in een kwetsbare wereld.  Want….

Dit ene weten wij en aan dit één

houden wij ons vast in de duistere uren

er is een woord, dat eeuwiglijk zal duren

en wie ‘t verstaat, die is niet meer alleen.

Leny, Fokjelien en ik schreven ons in voor deze viering. De eerste keer dat we bij elkaar kwamen, vroegen we ons bescheiden af wat wij  jullie zouden kunnen vertellen over troost.

Troost, kusje erop, een pan soep of de troost van een warm visje , zoals de titel van een boek van Sylvia Witteman luidt, dat lukt nog wel, maar dan ……

Al pratende en luisterend naar elkaar, durven we het toch aan.

Michaël Ignatieff en Dirk de Wachter hebben alletwee een boek over troost geschreven. De eerste een boek met verhalen over hoe mensen in de loop van de geschiedenis troost gaven en ontvingen en Dirk de Wachter een heel persoonlijk boek, nadat hij zelf werd geconfronteerd met een levensbedreigende ziekte.

Troost bieden. Het komt van het Latijnse consolor, samen verlichting vinden. Vertroosting is wat we bieden of zoeken, of proberen te bieden of te zoeken, als we elkaars lijden delen of proberen het onze te dragen.

Duizenden jaren heeft troost de vorm van het paradijs gehad, de laatste eeuwen is dit voor de meeste mensen veranderd in twijfel of ongeloof. In welke troost kunnen we nu nog geloven, de troostprijs wil je niet winnen in een maatschappij waar succes wordt nagejaagd.

Toch kunnen religieuze teksten juist troost bieden. In de psalmen, geschreven tussen 1000 en 150 jaar voor Christus, lezen we over diepe wanhoop, vreugde, verdriet en woede. Er mag van alles worden gezegd, geroepen en geschreeuwd. De psalmen gaan over een voortdurend leven tussen hoop en vrees. Er wordt geprobeerd woorden te vinden voor wat woordeloos is. Aan onze twijfels en de onbegrijpelijkheid van de wereld.

Het boek Psalmen begint met ‘gelukkig’ en eindigt met ‘halleluja’, tussen dit begin en einde krijgen alle menselijke emoties een plaats: vreugde, verdriet, twijfel, woede, haat, wraak, onzekerheid, rouw, eenzaamheid én liefde.

Duizenden jaren zijn ze bewaard gebleven, ze zijn vertaald en bewerkt in het Nederlands, steeds weer opnieuw, ze zijn aangehaald en overgenomen en laten ons zien dat we niet alleen zijn in  de zoektocht naar ons bestaan.

Jullie kennen vast wel Psalm 121, die begint met: Ik hef mijn ogen op naar de bergen, vanwaar zal mijn  hulp komen? Anton Ent heeft het op een manier bewerkt die ons aansprak. Luister maar…

VAL

Zo hebben de psalmen mensen door de eeuwen heen laten beseffen dat er iets gemeenschappelijks in hun leed zit. Ze zijn een bron voor de spirituals, gezongen door tot slaaf gemaakte mensen en daarna voor vrijgemaakten die de Gospeltraditie in de Afro- Amerikaanse kerk hebben gecreëerd, spirituele geloofsliederen, liederen van hoop en troost.

Troost is vasthouden aan de liefde voor het leven zoals het is, in het hier en nu. Troost heeft herkenning nodig. De ergste wanhoop is je alleen voelen.

Als we troost zoeken, zoeken we meer dan een manier om ons beter te voelen. Troost vinden is je verzoenen met het feit dat de wereld is zoals ze is, zonder de hoop te verliezen. Zingen is ook troostend, dat gaan we nu doen met het lied van alle dagen.

Troost

Wat geeft troost. In de liturgie staat “Kies het licht”. Ja, dat is wel erg gemakkelijk gezegd, als de balans weg is en vanbinnen alles pijn doet. b.v. door een scheiding, door beperkingen, waardoor het leven er niet gemakkelijker op wordt. ziek worden en je te horen krijgt  dat je nog kort te leven hebt. Het veroorzaakt  verdriet en rouw om dit te accepteren.

Rouw en verdriet na het overlijden van dierbaren, blijft altijd bij je. Vrienden, waar je zoveel mee deelde.

Het overlijden van een ouder, als je nog een kind of jongere bent. Het overlijden van je geliefde, je liefste, je kind.

We weten allemaal wat verdriet en rouw teweeg brengt en we gaan er allemaal verschillend mee om.

“Je moet er mee leren leven” wordt er gezegd, maar ik merk dat er ook stukjes ontroostbaar zijn en  je op de meest onverwachte momenten kunnen overvallen. Manu Keirse verwoordt het zo: “Rouw gaat nooit voorbij, maar draag je als een schaduw met je mee”.

Wat geeft je de kracht, de moed en de hoop, om aan de goede kant van de baan te blijven. Daar waar het licht schijnt. Terwijl  a.h.w. het licht op je rug hangt en je moet zoeken naar licht. Naar licht dat terug komt en je pad verlicht.

Laat het geen doolhof zijn, want daar kun je verdwalen, maar een labyrint, een kruisingsvrij slingerend pad, dat naar een centrum voert en weer naar buiten en … er is geen foute manier van lopen. De keuze is: wél of niét lopen. En…als de zon schijnt voel je soms het licht op je rug maar ook weer voor je uit.

Voor troost en vertroosting heb je anderen nodig; om te delen en moed uit te putten; a.h.w.  gedragen worden door anderen.

Marion zei het al: Vasthouden aan de liefde voor het leven zoals het is, in het hier en nu. De ergste wanhoop is, je alleen voelen. Elkaar zoeken om troost te geven en te krijgen en dat zal voor iedereen anders zijn.

Taal kan tekort schieten. Luisteren, een arm om je, samen zwijgen, kan genoeg zijn.

Geloof kan je kracht geven. Zoals hier met elkaar in een viering. Het aansteken van de kaars.

Verbinding te voelen met teksten, muziek en liederen van hoop en troost.

In het boek “Verhalen voor de zevende dag” staan de volgende woorden: Onuitsprekelijke, die god wordt genoemd. We gooien biddend en zingend onze kleine taal de hoogte in en weten bijvoorbeeld al, dat al onze woorden weer terugvallen op ons, die ze naar u hebben uitgesproken. Maar als ze dan terugkeren, laat ze dan gezegend zijn.

Want als we troost zoeken, zoeken we meer dan een manier om ons beter te voelen. Troost vinden is je verzoenen met het feit, dat de wereld is zoals het is. Zonder de hoop te verliezen.

Daarom  waren  we het snel eens over het volgende lied: “Troostzoekers”. Het viel ons als het ware toe.

“Troostzoekers” wordt gezongen door Wende Snijders met de herhaling:

“Wij zijn de leegte, wij willen weten, hoe ons te vullen.  Voor wie en iedereen is hier een plek.

Wij zijn de leegte, wij moeten weten, hoe ons te vullen. Voor wie en iedereen is hier een plek”.

Na de collecte die nu volgt luisteren we naar You got me singing, een lied van Leonard Cohen.

Hij schreef dit toen hij 80 was. Hij zong meestal op momenten van somberheid. Dit lied is zijn danklied aan de eeuwige bron.

De collecte is voor Groot Hontschoten. Wij denken dat velen onder ons wel eens een wandeling hebben gemaakt in de levenstuinen van Groot Hontschoten in Teuge.

Wij dachten dat dit een mooi collectedoel is. Het is daar een oase van rust en bezinning midden in de landerijen rondom Teuge. Je blijft lópen en kijken en genieten van een grote variatie aan planten en bloemen, terwijl je mooie uitzichten en inzichten kunt hebben tijdens het lopen en ontdekken van allerlei mooie plekjes.

De tuinen draaien grotendeels op donaties en een grote groep vrijwilligers is er regelmatig aan het werk.

Het  is geen doolhof en ook geen labyrint, wel een prachtige tuin die wij graag steunen met deze collecte.

You got me singing

Even though the world is gone

You got me thinking

I’d like to carry on

You got me singing

Even tho’ it all looks grim

You got me singing

The Hallelujah hymn

You got me singing

Like a prisoner in a jail

You got me singing

Like my pardon’s in the mail

You got me wishing

Our little love would last

You got me thinking

Like those people of the past

You got me singing

Even though the world is gone

You got me thinking

I’d like to carry on

You got me singing

Even tho’ it all went wrong

You got me singing

The Hallelujah song

                       Leonard Cohen / Patrick Leonard

Je liet me zingen

Ook toen de wereld verging

Je gaf me de gedachte

Ondanks alles wil ik verder leven

Je doet me zingen

Ook al ziet het er somber voor me uit

Je liet me zingen

Het lied Halleluja

Je gaf me de kracht om te blijven zingen

Zoals een gevangene in zijn cel

Je liet me zingen

Vergeef alstublieft mijn fouten

Je gaf mij de hoop dat onze liefde

Hoe klein ook zal standhouden

Je schonk mij het gedachtengoed

van vorige generaties

Je liet me zingen

Ook toen de wereld verging

Je gaf me de gedachte

Ondanks alles wil ik verder leven

Je doet me zingen ook al ziet het

Er somber voor me uit

Je liet me zingen

Het lied Halleluja

Afsluiting

Zingen: dat je de weg mag gaan die je goed doet

Colofon

We lazen:

Teksten:

De troostzoekers- Marieke Lucas Rijneveld
Dit ene weten wij- Ida Gerhardt

Muziek:

Tomorrow’s song- Lavinia Meijer- Ólafur Arnalds – CD ’The glass effect’
Troostzoekers- Wende Snijders en het koor van de Nationale Opera
You got me singing- Leonard Cohen – CD ‘Popular Problems’